Suçluluk Duygusu

Türk milleti olarak sıklıkla duygularımızı içimize atmaya ve saklamaya alıştırıldığımız için çoğunlukla psikolojik sorunlarımız ve bu konulardaki arayışlarımız hakkında rahat rahat uzmanlarla iletişim haline geçemeyebiliyoruz.

Eminim ki bu şekilde yaşadığınız bir değil, belki onlarca farklı duygu karmaşası vardır ve bunlardan biri de zaman zaman suçluluk duygusu olmaktadır. Ancak dediğim gibi, çoğu zaman bu duyguları insan irdelemeye ve adlandırmaya çekindiği için, 'halının altına süpürmeyi' tercih ediyor olabilir. 

Bu yazımda değinmek istediğim konuysa suçluluk duygusu...

İnsanın kendi kendine kötü hissetmesine sebep olan, ve "neden şimdi ben böyle yaptım ki?" dedirten şey nedir? Suçluluk duygusuyla baş edebilmek ve insanı zorlayan bu ruh halini atlatabilmek için neler yapabilirsiniz? Çevrenizde suçluluk duygusu çeken dostlarınıza nasıl yardımcı olabilirsiniz?

Öncelikle şunu bilmekte fayda var ki; aşağıda sayılan özelliklerin birkaçına sahipseniz yoğunlukla suçluluk duygusu hissetmeniz veya sizde suçluluk duygusu yaşatabilecek hareketleri yapabilmeniz olasıdır:

Kızgınlık duygularını yenememe

Tereddüt ve endişe halleri

Affedememe

Kontrolü kendi elinde tutma arzusu

Depresyona eğilimli yapıya sahip olma

Mükemmeliyetçilik

Takıntılı olmak

ve son olarak da kendine güvenmemek

Peki diyelim ki, oldu da bir şeyler yaptınız ve şimdi kendinizi suçlu hissediyorsunuz. O zaman ne yapacaksınız? 

Dünyanın sonu gelmedi elbette. Eğer sorununuzun ne olduğunu biliyorsanız, mutlaka çözümünü de üretebilecek güce sahipsiniz demektir. Ama bu demek değildir ki, hemen yaptığınız hataları geri almak için aklınıza gelen ilk hareketi yapın! Uzmanlar özellikle, suçluluk duygusunun insana hiç beklemediği veya normalde yapmayacağı şeyleri yaptırabileceğinin altını çiziyor. O yüzden, "hata" olduğunu düşündüğünüz şeyi aniden düzeltmek ve kurtulmak için hızlı bir aksiyon alacağınıza, gerçekten de biraz oturun ve sakince düşünün. Neden bu hareketi yaptınız? Yaptığınız şey gerçekten de çok büyük bir şey mi, yoksa siz duygusal olarak şu anda zayıf olduğunuz için mi bu hareketi gözünüzde daha da büyütüyorsunuz? Olur ya, insan zaten duygusal olarak çökmüşse, gözüne tüm yaptığı hareketler daha saçma, daha içinden çıkılmaz bir şekilde görünebilir...

Böyle durumlarda öncelikle şunu bilmemizde fayda var. Hayatımızdaki hataların hepimiz için çok önemli yerleri vardır. Çünkü bizler genellikle hata yaparak doğruları öğrenebilen varlıklarız. O yüzden suçluluk duygunuzun temelinde yatan nedeni kendinize itiraf ettiğiniz an, bu tecrübenin size ne öğrettiğini ve ileride sizin için hangi tecrübelere vesile olabileceğini çıkartmaya çalışın. Aslında yaptığınız şey belki de göründüğü kadar kötü veya büyük bir şey olmayabilir; eğer siz bundan gerekli dersleri çıkartabilecek erdemi gösterebilirseniz. 

Mükemmel olmak zorunda olduğunuzu mu düşünüyorsunuz? O nedenle mi kendinizi affedemiyorsunuz? Aynı hatayı başka birisi yapmış olsa ona ne söylerdiniz? Hiç mi iyi yaptığınız veya iyi olduğunuz şeyler yok? Hadi diyelim ki yok ve çok kötü durumdasınız, o zaman bu şekilde oturup dertlenmenin size ne faydası var? İyi olmak zor bir şey değil; siz istedikten sonra. O yüzden korkmayın, paniğe kapılmayın. Sakince güzelliklere ve iyi olduğunuz noktalarınıza odaklanmaya çalışın. Bu yanlarınızın daha da parlaması ve yükselmesi için doğal bir gayret içine girebilirsiniz. Doğal gayret derken; gerçekten de bunun içinizden gelmesini ve samimi olmasını kastediyoruz. İçinizden gelmiyor mu? O zaman ilk başlarda belki de bir parça kendinizi iteleyebilir ve dürtebilirsiniz. Bir kere bu zevki ve mutluluğu tattıktan sonra zaten devamı doğal olarak kendiliğinden gelecektir diye düşünüyorum. 

Bedeninizin ve ruhunuzun sınırlarını zorlamaya çalışmak kendinize olan güveninizi arttıracak ve suçluluk duygusunu yenmenize yardımcı olacaktır 

Elbette ki, suçluluk duygusundan hemen bir günde kurtulmak mümkün olmayabilir. Ama geçmişi geride bırakabilmek, kabullenmek ve affetmek kavramları üzerinde çalışmak size yardımcı olabilecektir. Bu çalışmaları yaparken, hayattan zevk aldığınız, sizi mutlu eden ve gerçekten de gelişiminize yardımcı olacak aktivitelerle desteklemenizi de özellikle öneriyoruz. Yalnız kalmayı seven biri değilseniz grup olarak yapılan aktivitelere katılmak, daha önce hep isteyip de bir türlü cesaret edemediğiniz veya kaçtığınız ne varsa onu denemek, kendi bedeninizin ve ruhunuzun sınırlarını zorlamaya çalışmak, günlük tutmak, denize açılmak, hiç görmediğiniz bir yere kısa da olsa bir seyahate gitmek, formunuza dikkat etmek, balık tutmak, spor yapmak, hayal kurmak bunlardan sadece zevkli bir kaçı. 

Ancak eğer suçluluk duymanın sizde kronik bir vaka olduğuna kanaat getiriyor, ve gerçekten de kendi çabalarınızla bu ruh halinden çıkamayacağınızı düşünüyorsanız o zaman belki de bir uzmandan yardım almanız en doğrusu olacaktır. 

Ne olursa olsun, herşeyin sizin elinizde olduğunu ve size verilen bu beden ve ruhun tüm eksiklerine rağmen, aslında tüm sorunları çözebilecek kuvvete sahip olduğunu aklınızdan çıkartmayın. Son olarak sahip olduklarınıza şükretmeyi de lütfen unutmayın.